از سادات تا صدام

کتاب «از سادات تا صدام؛ سقوط دیپلماسی ایالات متحده در خاورمیانه»، خلاصه‌ای از زندگی و ماجراهای دیپلماتیک دیوید جی. دانفورد، یکی از کارکنان خدمات خارجی است. این بخش یکی از زیرمجموعه‌های وزارت امور خارجه ایالت متحده است که نیروهای آن بیشترین زمان فعالیت حرفه‌ای خود را در خارج از مرزهای آمریکا سپری می‌کنند. در واقع کارکنان خدمات خارجی پس از سال‌ها فعالیت در بخش‌های مختلف سفارت‌ها و کنسولگری‌های ایالت متحده، سرانجام به جایگاهی می‌رسند که بتوانند سفیر ایالت متحده در نقطه‌ای از جهان باشند. دورۀ کاری دانفورد نیز با حضور دراکوادور و فنلاند شروع می‌شود، اما دست تقدیر یا شاید علاقۀ همسرش به زندگی در خاورمیانه، او را به یکی از مهمترین پایتخت‌های این منطقه، یعنی قاهره می‌کشاند. مسیری که او برای رسیدن به سکانداری سفارت ایالت متحده طی می‌کند، دشوار و طاقت‌فرسا است. او کارمند بخش تجاری ـ اقتصادی سفارت ایالات متحده در مصر، رئیس دفتر امور مصر در واشینگتن و معاون سفیر ایالات متحده در عربستان سعودی بوده است. سرانجام در پایان دورۀ کاری‌اش و پیش از بازنشستگی، سنای ایالات متحده صلاحیت او به‌عنوان سفیر این کشور در عمان را تأیید می‌کند. دیوید دانفورد پس از بازنشستگی نیز مجدداً به استخدام وزارت امور خارجه در می‌آید تا این بار در تیم انتقالی تأسیس بانک خاورمیانه و شمال آفریقای بازسازی و توسعه در قاهره فعالیت کند. در جریان جنگ عراق نیز مقامات ایالات متحده از او برای سرپا کردن وزارت امور خارجۀ عراق کمک می‌گیرند، اما چرا دانفورد که خود بیش از چهار دهه در دستگاه دیپلماسی ایالات متحده فعالیت داشته است، در عنوان کتاب خود از سقوط دیپلماسی استفاده کرده است؟
برای پاسخ به این سؤال باید با او همراه شد و دید که چگونه در مهم‌ترین حوادث خاورمیانه بین سال‌های 1981 تا 2010 همچون ترور انور سادات، مذاکرات صلح خاورمیانه، جنگ اول خلیج فارس و تجاوز ایالات متحده به عراق بوده است. همین موضوع ارزش کتاب او را چندین برابر می‌کند.
خواندن این کتاب نه تنها برای علاقه‌مندان به دیپلماسی، بلکه برای آن‌هایی که می‌خواهند بدانند سردمداران ایالات متحده چه دیدگاهی به خاورمیانه دارند، توصیه می‌شود.