اشارات و تنبیهات

الاشارات و التنبیهات اثری از ابن سینا (428 – 370 ق.) فیلسوف و دانشمند و پزشک ایرانی، به زبان عربی در منطق و فلسفه است که برخلاف «شفا» (در فلسفه) و «قانون» (در طب) کم حجم است و از قدیم آن را «صغیر الحجم و کثیر العلم و الفایده» وصف کرده‌اند و از همین رو کتاب درسی شده است. بسیاری از مطالب که در آثار دیگر ابن سینا آمده در اشارات یا نیامده یا به صورت رمز و اشاره آمده است و فشردگی مطالب و طبیعت موضوع آن و تعهد مؤلف در اختیار زبانی فخیم، آن را دشوار و محتاج شرح و بیان استاد ساخته است؛ چنان که خود ابن سینا تیزهوشی و اهلیت را جزو شرایط فهم این کتاب بر می‌شمارد. اشارات در سه بخش مستقل تنظیم شده است: منطق، حکمت طبیعی و حکمت الهی؛ امّا شاید بتوان کتاب را در واقع متشکّل از چهار بخش، و بخش چهارم را بحث مستقلی در عرفان و تصوّف دانست که در هیچ یک از آثار دیگر ابن سینا نظیر و مشابه ندارد و می‌توان آن را نمودار تحوّلی در نگرش و بینش ابن سینا تلقی کرد.
شیخ‌الرئیس ابوعلی حسین بن عبدالله، معروف به ابن‌سینا، دانشمند، فیلسوف و پزشک ایرانی به سال 370 ق در بخارا متولد شد و به سال 428 ق در همدان درگذشت. از او آثار بسیاری در زمینۀ پزشکی، ریاضیات، فلسفه، موسیقی و نجوم به‌جای مانده است که اشارات و تنبیهات از آن‌جمله است.
اشارات و تنبیهات اثری است به زبان عربی در منطق و فلسفه، که برخلاف شفا (در فلسفه) و قانون (در طب) کم‌حجم است و از قدیم آن را «صغیرالحجم و کثیرالعلم و الفایده» وصف کرده‌اند.
این کتاب در سه بخش مستقل منطق، حکمت طبیعی و «ما قبله» (حکمت الهی) تنظیم شده است.
بخش منطق با لفظ «نهج» به معنی راه و روش(زیرا منطق رسیدن به علوم دیگر را نشان می‌دهد) و بخش‌های طبیعی و حکمت الهی با لفظ «نمط»، به معنی سفرۀ گسترده، فصل‌بندی شده است.
اشارات را چکیده و فشردۀ همۀ افکار ابن‌سینا و آخرین اثر او در حکمت و فلسفه دانسته‌اند.
اشارات به چند زبان ترجمه شده است