اُمت

کتاب «امت» با جهان‌بینی و اندیشۀ اسلامی، مفهوم جامعه و حکومت را مورد مطالعه قرار می‌دهد. اندیشه، دیدگاهی منسجم، منطقی، استدلالی و بر پایۀ هستی‌ها استوار است. مثلاً اگر مایل باشیم تمثیلی هندسی از نوع اندیشه، مانند اندیشه سیاسی ترسیم کنیم ناچاریم مباحث مربوط به جامعه، دولت و حکومت را به تصویر کشیده و تبیین نماییم. همین‌طور در مورد اقتصاد، عدالت، فرهنگ و سیاست.
آنچه اندیشۀ سیاسی و جامعه‌شناسی اسلام، یعنی امت در رویکرد به دنیا از سایر اندیشه‌ها متمایز و برتری می‌دهد این است که رویکرد به دنیا نیز در جهت هدف‌مندی هستی قرار دارد. بنابراین مفهوم امت با الگوهای حکومتی و جامعه‌شناسی نظام‌های سلطنتی موروثی، اشرافی و آریستوکراسی، آلیگارش و گروهی، جمهوریت افلاطونی، دموکراسی یونانی و امروزی، و دیکتاتوری و حزبی کاملاً متفاوت بوده و فرق دارد. با نظام نئوکراسی، کلیسایی، مذهبی و فرقه‌ای نیز در تقابل است.