رساله در تاریخ ادیان

میرچا الیاده، در کتاب مهم «رساله در تاریخ ادیان»، صور و اشکال عالم قداست و دیانت و اسطوره‌ها و رمزها را بررسی کرده است و ساختار و ریخت‌شناسی قداست را واکاویده است. الیاده به آیین‌ها و نمادهای آسمانی پرداخته و اینکه چرا در ادیان مختلف عالم ماوراء همیشه بالای سر آدمی است. آنگاه به خورشید و کیش‌های خورشیدپرستی رسیده و نیز ماه و مذهب اسرار ماه را به ما شناسانده است. رمزپردازی‌های آب و سنگ‌های مقدس و زمین و زایندگی و آنگاه رستنی‌ها و آیین‌های احیا و نوشدگی را واکاویده است. برزیگری و کیش‌های باروری از دل طبیعت سربرآورده‌اند و معبدها و کاخ‌هایی که مرکز عالم‌اند فضاهای قدس شده‌اند. آنگاه زمان قدسی شده و اسطورة بازگشت جاودانه مجال جلوه یافته است. ساختار رمز و ساختار رمزی ادیان و کارویژة اساطیر و شکل ساختار آنها فرود مباحث کتاب است.
دو مسئلۀ مذهب چیست؟ و به چه میزانی می‌توان از تاریخ ادیان سخن گفت؟ موضوع اصلی این کتاب است و چون نویسنده در باب فایده تعریف مقدماتی پدیدۀ مذهبی بدگمان است، در این کتاب به بحث دربارۀ تجلیات قداست یا لاهوت به گسترده‌ترین معنای کلمه بسنده کرده است. در نتیجه فقط پس از بررسی شمار کلانی از این تجلیات، می‌توان مسئله تاریخ اشکال و صور مذهبی را مطرح ساخت.