نقش‌های هندسی در هنر اسلامی

از میان هنرهای تجسّمی اسلامی، نقش هندسی، که نخست در معماری روزگار کهن (به‌ویژه در مصر)، با دسترسی نداشتن به معیارهای اندازه‌گیری دقیق برای انتقال نقشه ساختمان‌ها به‌کار برده می‌شد و تنها با ریسمان و چندپاره چوب بهره‌گیری از آن میسّر می‌گشت، اهمیتی یافت و پایه‌ای گشت برای پیدایش نقش‌های دلکش و دلاویز اسلیمی.
در این کتاب، اصول و شیوه پرداختن این نقش‌ها نمودار شده است و زیبایی‌های مندرج در بناهای اسلامی که سهم عمده‌ای از آن در ایران موجود است، به‌دست داده شده است. هندسه که اساس آن در تناسب و تقارن است در چند هنر اسلامی استفاده فراوان یافته است.
هدف این پژوهش همانا پیگیری چگونگی پی‌بردن آدمیان است به اندازه‌ها و تصور کلی شکل‌های هندسی ترکیبی و فرآیند به‌کارگیری آنها در رشته‌های گوناگون هنر اسلامی. هنر اسلامی از نظر تاریخ آن مورد بررسی‌های گسترده‌ای قرار گرفته است؛ ولی بررسی شیوه‌های هنری آن که متضمن پژوهش‌های علمی است و هم استادی فن، جز از سوی گروهی اندک طرف توجه نبوده است.
نویسندگان این کتاب در تحلیل کار خود تا آنجا که این الگوهای هندسی را در روزگار کهن در معماری برای اندازه‌گیری به‌کار می‌گرفتند؛ دنبال کرده‌اند. در واقع در غیاب واحدهای اندازه‌گیری دقیق به بهره‌گیری از انتقال و انطباق یک نقشه به اندازه‌های مختلف از طریق جا دادن آن در یک «دایره مبنا» در اندازه‌های گوناگون می‌پرداختند.
این کتاب که در هفت فصل به نگارش درآمده است مباحثی چون آدمی و اندازه، الگوهای هندسی در طرح‌های اسلامی، معماری، خوشنویسی اسلامی، عروض در شعر عرب، موسیقی در جهان اسلام، و تحلیل الگوها در هنرهای عملی را مورد ارزیابی قرار داده و هریک را با مثال‌های قابل لمس در ذهن مخاطبان به تصویر می‌کشد.